تأثیر سطوح مختلف شوری و سالیسیلیک اسید بر برخی صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی چهار توده بومی ریحان

رشد و عملکرد سبزی¬ها در بسیاری از مناطق دنیا توسط تنش های محیطی زیستی و غیر زیستی متعدد محدود می گردد. شوری یکی از عوامل محدودکننده رشد اکثر سبزی ها و مانع گسترش کشت آن ها می¬باشد. سبزی ها نسبت به گونه¬های چوبی، حساسیت بیشتری نسبت به تنش شوری دارند. هدف اصلی این مطالعه شناسایی پاسخ های رشد (فیزیولوژیکی، مورفولوژیکی و بیوشیمیایی) 4 توده بومی ریحان (شندآباد تبریز، اصفهان، سبزوار و شیراز) با اسپری و بدون اسپری سالیسیلیک اسید تحت تنش شوری در شرایط رشدی مشهد است. در این مطالعه چهار توده بومی ریحان در چهار سطح شوری (0، 50، 100 و 150 میلی مولار) و دو سطح اسید سالیسیلیک اسید (0 و 50 میلی مولار) در قالب طرح آماری فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلدان انجام گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد در سطوح مختلف شوری در هر چهار توده بومی ریحان مورد مطالعه تفاوت های قابل ملاحظه ای وجود دارد. بهترین پاسخ ها برای توده شندآباد تبریز در صفات درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، وزن تر ساقه چه، وزن خشک ساقه چه، ارتفاع گیاه، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، وزن خشک برگ، طول میانگره، قطر ساقه، طول ریشه، وزن تر ریشه، وزن خشک ریشه، عدد اسپد کلروفیل، محتوای پرولین، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، محتوای پتاسیم ساقه مشاهده شد. همچنین در صفات نشت الکترولیت و محتوای سدیم ریشه و ساقه، ریحان شندآباد تبریز کمترین مقدار را به خود اختصاص داد. بیشترین مقادیر در توده سبز اصفهان نیز در صفات طول ریشه چه، سطح برگ، تعداد برگ، تعداد شاخه فرعی، وزن تر برگ و محتوای نسبی آب برگ مشاهده گردید. افزایش سطوح شوری همه صفات مورد بررسی را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار داد. سالیسیلیک اسید در اغلب صفات تأثیر مثبتی در جهت کاهش عوارض ناشی از تنش شوری داشت. به طور کلی توده های ریحان شندآباد تبریز و ریحان سبز اصفهان نسبت به دو توده دیگر به شوری مقاوم تر بودند. در نتیجه در سطوح شوری متوسط، کشت توده های ریحان شندآباد تبریز و ریحان سبز اصفهان نسبت به توده ای ریحان سبز شیراز و سبزوار تحت شرایط آب و هوایی مشهد و متشابه به آن مناسب تر بود.